Artikel - Gebruik van compost in de landbouw: Opbrengen brengt op!

Artikels

Het nut van compost op landbouwpercelen brengen, wordt steeds duidelijker. Op dinsdag 19 september organiseren Hooibeekhoeve, IOK Afvalbeheer en Vlaco in Geel een demonamiddag voor landbouwers en andere geïnteresseerden in het kader van het Interreg NWE-project FABulous Farmers. Compostgebruik in de landbouw kent veel voordelen.

Vlaco, IOK Afvalbeheer en Hooibeekhoeve slaan de handen in elkaar tijdens deze demonamiddag. Het gaat over de productie en kwaliteitsgarantie van Vlaco-compost en de resultaten van praktijkproeven. Er komt ook een loonwerker aan het woord en het wetgevend kader wordt geschetst. Verder is er ruimte om in te gaan op vragen en bezorgdheden. Compostgebruik in de Vlaamse landbouw is (momenteel) nog geen algemene praktijk, en daar willen we verandering in brengen.

Loonwerker Randy Goris uit Dessel werkt al jaren met compost in de landbouw en heeft daar goede redenen voor: “De klimaatverandering en onze hoge opbrengstverwachtingen voor de verschillende teelten brengen heel wat stress voor de bodem met zich mee. Door compost te gaan gebruiken, zijn er voor beide parameters positieve ervaringen. Compost is een trage meststof met als meerwaarde dat het een lange werking heeft. Het is daarom ook belangrijk om meerdere jaren na elkaar compost op het perceel te brengen om de bodem echt in topvorm te krijgen. Bovendien verhoogt compost het koolstofgehalte in onze Kempense zandgrond en vormt het zo een goede spons voor vocht en mineralen. Door het vocht beter vast te houden, moet er minder beregend worden. Dat is al een grote besparing voor de landbouwer. Compost zorgt ook voor een actief bodemleven, wat zowel de planten als de bodem ten goede komen.

Voordelen compost

Uit onder andere de compostproef in Boutersem die aanligt sinds 1997 blijkt dat compost:

  • de bodemstructuur verbetert,
  • het microbiologische bodemleven activeert,
  • zorgt voor voldoende bodemhumus,
  • de infiltratie van water vergemakkelijkt en zo erosie vermindert,
  • de uitdroging van de bodem tegengaat,
  • de bodemverzuring tegenwerkt en
  • traagwerkende nutriënten aanlevert.

Meer info over de voordelen van compost en de compostproef vind je terug op vlaco.be.

 

Ecoregelingen koolstoflandbouw

De bovenvermelde troeven van compost hangen samen met de organische stof die het aanbrengt en die het koolstofgehalte van de bodem verrijkt. Meer organische stof in de bodem betekent minder CO2 in de atmosfeer en draagt dus bij aan de klimaatdoelstellingen van broeikasgasvermindering (2030) en klimaatneutraliteit (2050).

Als een landbouwer een positieve bijdrage levert aan het klimaat, dient hij daar ook correct voor vergoed te worden. Daar probeert de Vlaamse regering aan bij te dragen. Dat doet ze onder meer door de ontwikkeling van een netwerk bodemkoolstofmonitoring en een Vlaamse koolstofmarkt voor specifieke projecten die de hoeveelheid organische stof in de bodem (minstens) op peil houden. Verder zijn onder Pijler I van het nieuwe Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB 2023-2027) zogenaamde ‘ecoregelingen’ voorzien voor vrijwillige inspanningen, waaronder koolstoflandbouw.

Sinds kort hoort daar ook de ecoregeling ‘verhogen organisch koolstofgehalte bouwland‘ bij. Landbouwers konden tot voor kort via hun verzamelaanvraag zo’n ecoregeling ‘verhogen OC (organische koolstof) bouwland’ aanvragen. Onder deze ecoregeling kan onder Actie 2 composttoediening (10 ton/ha)  – onder voorwaarden – vergoed worden aan 130 euro/ha.

Onder Actie 3 van dezelfde ecoregeling is bovendien een bijkomende vergoeding mogelijk van 60 euro/ha, als deze percelen goed scoren op vlak van OC-gehalte en pH.

Loonwerker Goris vindt de bijkomende steunmaatregelen alvast een positieve evolutie: “De bijkomende steunmaatregelen voor de landbouwers zijn een extra stimulans om de landbouwer over de streep te trekken om compost op het land te gebruiken. De resultaten zullen op langere termijn zonder twijfel zichtbaar worden voor het land, de plant en de landbouwer.”